Svijet - Bosna i Hercegovina

Rasprave o digitalnom euru, u suštini elektronskom novčaniku pod garancijom Evropske centralne banke (ECB), intenzivirale su se ove godine jer je EU odlučna da smanji zavisnost od drugih zemalja u ključnim oblastima poput energetike, finansija i odbrane.

ECB digitalni euro predstavlja kao način da Evropa smanji oslanjanje na američke kreditne kartice, ali i kao odgovor na globalnu promociju stabilnih kriptovaluta vezanih za američki dolar, koju forsira aktuelni predsjednik SAD-a Donald Trump.

Međutim, projekat do sada nije dobio zakonodavno odobrenje – poslanici i bankari strahuju da bi mogao isprazniti bilanse banaka, biti preskup ili ugroziti privatnost korisnika.

U znak napretka, ministri finansija EU su se u petak u Kopenhagenu, na sastanku sa predsjednicom ECB-a Kristin Lagard i evropskim komesarom Valdisom Dombrovskisom, dogovorili o narednim koracima. Dogovor podrazumijeva da ministri finansija EU imaju pravo glasa o tome da li će digitalna valuta biti izdata i koliko će eura građani moći da drže u digitalnom obliku – ključna odluka koja bi trebalo da spriječi paniku i povlačenje depozita iz banaka.

„Kompromis do kojeg smo došli jeste da, prije nego što ECB donese konačnu odluku o izdavanju, postoji mogućnost diskusije u Savjetu ministara“, izjavio je Pašal Donoho, predsjedavajući sastanaka ministara finansija.

Lagard, Donoho i Dombrovskis su takođe pozdravili dogovor o proceduri za određivanje limita držanja digitalnih eura, iako detalji nisu objavljeni, prenosi Investitor me. Prema informacijama Reutersa, ECB će predložiti limit koji će potom odobravati Savjet ministara finansija EU.

Iako je Evropska komisija još u junu 2023. predložila zakon o digitalnom euru, Evropski parlament i Evropski savjet ga nijesu usvojili. Cilj je da Savjet završi svoj dio posla do kraja godine, dok ECB očekuje da zakon bude spreman do juna, nakon čega bi za pokretanje digitalnog eura bilo potrebno dvije i po do tri godine.

Neke članice EU već imaju svoje nacionalne digitalne sisteme plaćanja, ali nijedan nije prihvaćen u cijelom bloku od 27 država.

„Digitalni euro nije samo sredstvo plaćanja – on je i politička poruka o suverenitetu Evrope i njenoj sposobnosti da upravlja plaćanjima, uključujući prekogranična, putem evropske infrastrukture i rješenja“, kazala je Lagard na konferenciji za novinare.